f = db.jstests_indexg; f.drop(); f.save( { list: [1, 2] } ); f.save( { list: [1, 3] } ); doit = function() { assert.eq( 1, f.count( { list: { $in: [1], $ne: 3 } } ) ); assert.eq( 1, f.count( { list: { $in: [1], $not:{$in: [3] } } } ) ); } doit(); f.ensureIndex( { list: 1 } ); doit();